reflex

Geestelijke gezondheid

Als er iemand niest, dan roepen we allemaal snel: “gezondheid!” om een verdere verslechtering van de fysieke gezondheid van de niezende persoon af te wenden. Eigenlijk onder het motto: baat het niet dan schaadt het niet. Zij die niezen worden gewoon standaard beterschap gewenst. Een stukje morele steun voor hen die duidelijk tekenen van verminderde gezondheid tonen. Immers, een nies is een duidelijke boodschap van je immuunsysteem. Het protesteert luid en duidelijk dat je gezondheid op het spel staat.

Een nies is natuurlijk geen echte boodschap, maar dient er gewoon toe je luchtwegen te ontdoen van prikkelende stofjes. Het is één van de krachtigste reflexen van je lichaam. Een goeie nies lucht op. Een halfbakken nies, je weet wel, zo’n netnietnies, heb je natuurlijk niks aan. Als je niest, doe het dan goed.

Nu vraag ik me af: kun je ook geestelijk niezen? Hebben we een geestelijk immuunsysteem? Kan dat immuunsysteem luid en duidelijk kenbaar maken dat je geestelijke gezondheid op het spel staat. Hebben we ook een mentale reflex om onze denkwegen te ontdoen van prikkelende gedachten?  En als we zo’n mentale nies van een ander waarnemen, zouden we dan ook automatisch “geestelijke gezondheid!” roepen? Het schaadt vast niet als we dat zouden doen. De geestelijk niezende is gebaat bij onze morele steun.

Misschien is er ook een geestelijke variant van de netnietnies. Je voelt de kriebel ontstaan in je denkwegen. Een lekkere, krachtige mentale nies zou heerlijk zijn, maar het lukt niet. Een mentale netnietnies lucht ook net niet op. Of eigenlijk helemaal niet. De prikkelende gedachten blijven prikkelen. Je bent ze niet kwijt. En niemand wenst je geestelijk gezondheid toe. Je voelt je dus én slecht, én niet gesteund. Maar gelukkig is er  inderdaad een manier om mentaal te niezen: lachen! Gooi die slappe lach er maar uit, want het lucht op! Hoe harder je schatert, hoe beter. Daarom deze oproep: Steun je schaterende medemens, en roep “geestelijke gezondheid!”.

Er is natuurlijk nog een tweede manier van mentaal niezen: huilen. Ook wel bekend onder de synoniemen grienen en janken. Ik denk dat huilen nóg effectiever is dan lachen. Lachen en huilen gaan soms naadloos in elkaar over, omdat de grens tussen beide maar heel dun is. Lachen is gezond, maar huilen ook. Ik vind lachen wel veel makkelijker dan huilen. Een lachbui ontstaat veel makkelijker dan een huilbui. De lachreflex is sterker dan de huilreflex. Steun je grienende medemens maar zachtjes, met een aai of een knuffel. Laat iemand die huilt maar even goed uithuilen, want een halfbakken huil helpt niet. Moedig huilen maar zachtjes aan. Niets is namelijk zo schadelijk als iemand die zegt dat je niet mag huilen. Ingehouden huilbuien zijn slecht voor je geestelijke gezondheid.

Dat is een goeie vraag

Het is me opgevallen dat geïnterviewden vaak hun antwoord op een gestelde vraag beginnen met: “Dat is een goeie vraag”. Waarom doen ze dat?

Andere variaties die ik hoor zijn:
“Dat is een heel goede vraag”, welke meestal vooraf gaat aan een vaag en ontwijkend antwoord (let ook vooral op de benadrukking en verlenging van “heel”).
“Dat is een uitstekende vraag”, hier is de geïnterviewde meestal erg blij (des te meer nadruk op de 2e lettergreep van uitstekend, des te blijer) dat de vraag is gesteld, en kun je rekenen op een uitgebreid antwoord.

Nu neem ik zelf niet zo bijster veel interviews af hoor. Ik baseer me grotendeels op wat ik op radio of televisie hoor. Let er maar eens op. En ik vind het ook helemaal niet storend als het mij overkomt dat iemand mijn vraag hardop goed keurt. Hoewel ik me wel afvraag hoe oprecht het complimentje is. Volgens mij is het veel meer bedoeld om een beetje meer denktijd te creëren en/of om een ontwijkende zin te formuleren om te verhullen dat je het niet precies weet.

Zelf maak ik me ook veelvuldig schuldig aan dit “fenomeen”. Het is bijna een soort reflex. Als ik antwoord met: “dat is een goeie vraag”, dan ben ik in ieder geval niet bewust bezig om de interviewer te complimenteren over de gestelde vraag. Eigenlijk is het meer een alternatief voor “eeeehm…”, maar ik kan er dan meestal wel wat zinnigs over zeggen. Als je me écht overvraagt dan maak ik dat beleefd duidelijk met: “Poeh hee, daar vraag je me wat zeg”.

Nu vraag ik het maar eens aan de lezer: Herkent je dit? En waarom begin jij je antwoorden op deze manier als je eerlijk bent?