Month: december 2016

Ben

Tot mijn grote verbazing blijkt meditatie op mij een bijzonder sterk effect te hebben. De uitroep van een verbaasd “Huh?” komt van mijn rationele kant. Mijn spirituele kant zegt natuurlijk: “Duh!”. Het mediteren gaat me ook best gemakkelijk af vind ik. Ik begon laatst gewoon maar eens met 5 minuten alleen maar concentreren op mijn ademhaling. Bij iedere inademing word ik langer, en mijn rug rechter. Bij iedere uitademing laat ik spanningen wegglijden.

Voor mijn gevoel vliegen die 5 minuten om. Ook lukt het heel goed om binnendrijvende gedachten gewoon te laten voorbij drijven, als een wolkje aan de hemel. En na een tijdje gebeurt het. Soms meteen, soms pas in de laatste minuut. Ineens ben ik heel bewust. Natuurlijk ben ik voortdurend, maar niet bewust en aandachtig. Als ik ben, dan observeer ik alleen maar. De tijd lijkt wel stil te staan. Ik vind nergens wat van, maar voel gewoon dat ik voel. Ik vind het heerlijk.

Dus nu ben ik bewust minstens tweemaal daags een paar minuten. Omdat mijn hoofd er zo lekker leeg van wordt. Omdat mijn humeur er zo erg van opklaart dat ik het zonnetje in huis wordt. Omdat ik dan beter kan zien wat nou echt belangrijk is. En dat allemaal doordat ik af en toe gewoon alleen maar even ben. Ik kan het iedereen aanraden: laat af en toe eventjes de boel de boel, en ben.

Gezond verstand

Volgens het NL-EN-woordenboek is gezond verstand in het Engels “common sense”. Maar voor mij voelen ze verschillend. Dus ik heb wikipedia maar eens geraadpleegd: Gezond verstand is het natuurlijke, onbedorven verstand waarmee mensen (zoals ik het begrijp tenminste) redeneren over onze waarnemingen en ervaringen. Common sense is het vermogen van (bijna alle) mensen om dingen waar te nemen, te begrijpen en te beoordelen.  In die betekenissen zit genoeg overlap om de vertaling toch te rechtvaardigen.

Common sense zou je ook letterlijk kunnen vertalen naar “gewoon waarnemingsvermogen”. Iedereen zou dit basisvermogen moeten bezitten, vandaar “common”. Volgens Aristoteles zouden zelfs alle dieren (inclusief mensen) dit vermogen in de basis hebben.  Common sense mag je dus van iedereen verwachten. Nogal wiedes. Het is een collectief verstand. Zoiets als wikipedia, maar dan offline, en natuurlijk veel betrouwbaarder.

Common sense heeft eigenlijk geen tegenovergestelde. Gezond verstand overduidelijk wel: ongezond, aangetast verstand. Common sense kun je moeilijker aantasten dan gezond verstand. Gezond, onbedorven verstand raakt bedorven door eenzijdige informatie. Door dominante vaders, propaganda, of – nogal verontrustend – door algoritmen op sociale media. Of denk ik dat omdat die zelfde algoritmen mij dat laten geloven. Hoe gezond is mijn eigen verstand eigenlijk?

Volgens mij is het sowieso altijd verstandig om te beseffen dat je je kunt vergissen. Daarvoor zijn we mens. Je common sense zit in die ene seconde van twijfel voor je met de meute mee gaat. Of je ziet op het allerlaatste moment toch af van een impulsief besluit, vanwege een onbestemd gevoel in je onderbuik. Daar huist je common sense. Misschien is gezond verstand dan wel het vermogen om op je common sense te vertrouwen.